Το Αρχείο της Κάτω Παναγιάς

Στο πλαίσιο των ποικίλων δράσεων που πραγματοποίησε ο Σύλλογος στα ενενήντα σχεδόν χρόνια λειτουργίας του παρήγαγε ένα μεγάλο αρχειακό σύνολο τεκμηρίων μέσω του οποίου μπορεί κανείς να ανασυνθέσει την ιστορική του πορεία. Το εν λόγω αρχειακό υλικό περιλαμβάνει:

α) Αρχεία με Πρακτικά Διοικητικών Συμβουλίων, Βιβλία Εξερχομένων-Εισερχομένων, Ταμείου, Μελών, Αποδείξεις εισπράξεων και πληρωμών.

β) Αρχείο Δελτίου Κάτω Παναγιάς (Νοέμβριος 1956-Οκτώβριος 1965). Επρόκειτο για την έκδοση μηνιαίας εφημερίδας από τον Σύλλογο στην οποία η Συντακτική της Επιτροπή επεχείρησε -στη δεκάχρονη έκδοση του Δελτίου- να πληροφορήσει τους απανταχού Κατωπαναγιούσηδες και κυρίως τους νέους για την ιστορία του χωριού τους στην Μικρά Ασία. Η λαογραφία άλλωστε του συγκεκριμένου χωριού χρησιμοποιήθηκε από τον Ελ. Βενιζέλο στην Συνθήκη των Σεβρών (28.7.1920), προκειμένου να αποδειχθεί η ελληνικότητα των Μικρασιατών στους συμμετέχοντες στη Συνθήκη.

γ) Φωτογραφικό υλικό από τις διάφορες δράσεις του Συλλόγου.

ε) Εκδόσεις με την ιστορία της Κάτω Παναγιάς.

στ) Αρχείο εισερχόμενης αλληλογραφίας.

ζ) Αρχείο εφημερίδων.

η) Συλλογή βιβλίων τα οποία κατά κύριο λόγο αφορούν την ιστορία του ελληνισμού στη Μικρά Ασία στα προ του 1922 έτη, τη Μικρασιατική Καταστροφή και την άφιξη και την αποκατάσταση των Μικρασιατών προσφύγων στην Ελλάδα.

θ) Συλλογή ιστορικών κειμηλίων από την καθημερινότητα των Κατωπαναγιούσηδων στη Μικρά Ασία, τη λαϊκή τους παράδοση, την ενδυμασία τους, τη θρησκευτική τους λατρεία.

Το προαναφερθέν αρχειακό υλικό είναι πλούσιο σε όγκο και σημαντικό για ερευνητικούς, ιστορικούς και εκπαιδευτικούς λόγους. Προκειμένου να προστατευθεί από τη φθορά του χρόνου, να αναταξινομηθεί με σύγχρονες αρχειακές μεθόδους, να τεκμηριωθεί και να γίνει κτήμα όλων των ενδιαφερομένων χρήζει άμεσης ψηφιοποίησης.